Khu du lịch Thiên Sơn - Suối Ngà là một trong những khu du lịch có quy mô lớn của khu vực Ba Vì và tỉnh Hà Tây được hình thành và xây dựng trên cơ sở Quy hoạch chi tiết Khu du lịch sinh thái Thiên Sơn - Suối Ngà đã được phê duyệt tại Quyết định số 984/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Tây với mục đích phát triển mô hình thí điểm sử dụng môi trường rừng đặc dụng để phát triển sinh thái và giáo dục hướng nghiệp tại Vườn Quốc gia Ba Vì theo Công văn số 1248/CP-NN ngày 09/10/2002 của Chính phủ về việc phê duyệt Đề án sử dụng môi trường rừng đặc dụng để phát triển du lịch sinh thái và giáo dục hướng nghiệp tại Vườn Quốc gia Ba Vì.
Trong những năm qua, nơi đây đã thu hút một lượng khách du lịch cũng như góp phần vào việc bảo vệ môi trường và giáo dục hướng nghiệp cũng như đem lại những lợi ích kinh tế xã hội cho địa phương.Tuy nhiên do những lý do khách quan và chủ quan, hiện nay, quỹ đất được giao của khu du lịch chưa phù hợp với Quyết định số 984/QĐ-UBND gây nhiều khó khăn cho việc triển khai đầu tư phát triển theo các định hướng quy hoạch đã được phê duyệt.Chính vì vậy, việc đầu tư, mở rộng quy mô khu du lịch là việc làm cần thiết nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng khu du lịch Thiên Sơn - Suối Ngà thành một khu du lịch lớn, là điểm đến hấp dẫn cho du khách trong và ngoài nước, đóng góp tích cực và việc phát triển kinh tế xã hội, bảo vệ môi trường và giáo dục hướng nghiệp.
Quy hoạch được lập nhằm mục tiêu khai thác hiệu quả quỹ đất, góp phần tạo lập một khu du lịch có quy mô lớn, sản phẩm dịch vụ đa dạng, chất lượng cao phục vụ nhu cầu của dân nhân.
Khu Liên hợp du lịch sinh thái, văn hóa và thể thao Thiên Sơn - Suối Ngà gồm các khu chức năng sau:
-Khu tâm linh
-Khu vui chơi giải trí trở về cội nguồn
-Khu hoạt động ngoài trời
-Khu nghỉ hoang dã
-Khu nghỉ dưỡng
-Khu biệt thự nhà vườn sinh thái
-Khu thể thao ngoài trời
-Công viên sinh thái hoang dã
-Khu công viên Vui chơi giải trí tổng hợp